Trước tình hình diễn biến phức tạp của thiên tai trên thế giới và Việt Nam gần đây, chiều ngày 16/7/2018, tại trụ sở Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng- Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố và Tìm kiếm cứu nạn cùng Bộ trưởng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Trưởng ban Chỉ đạo TW về PCTT Nguyễn Xuân Cường đã chủ trì cuộc họp với một số bộ ngành là thành viên Ban Chỉ đạo TW về PCTT, các Bộ ngành liên quan, để đưa ra các giải pháp chỉ đạo, điều hành, ứng phó với thiên tai trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp.

Ông Trần Quang Hoài, Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai cho biết: Trên thế giới, những tháng đầu năm 2018 đã xuất hiện nhiều thiên tai trên cực đoan, đặc biệt nghiêm trọng tại Nhật Bản và Trung Quốc. Từ ngày 06-12/7, tại Nhật Bản, lũ, lũ quét, sạt lở đất xảy ra nghiêm trọng tại các tỉnh miền Tây gây làm trên 200 người chết và 30 mất tích. Hiện nay, tại Trung Quốc, lũ lụt tại 241 con sông/16 tỉnh làm hàng chục người thiệt mạng, ảnh hưởng hơn 1 triệu người và gây thiệt hại kinh tế ước tính 3,87 tỉ USD.

Tại Việt Nam từ đầu năm 2018 đến nay, trên cả nước đã xảy ra 14 loại hình thiên tai, bao gồm: 02 cơn bão, 03 ATNĐ, 88 trận dông, lốc sét, 7 trận lũ quét, sạt lở đất, 07 đợt gió mạnh trên biển, 04 đợt rét đậm, rét hại,…trong đó đặc biệt tại 11 tỉnh miền núi phía Bắc đã xảy ra trận lũ quét, sạt lở đất từ ngày 23-26/6/2018 gây thiệt hại lớn về người và tài sản; mưa đá, dông lốc trên diện rộng từ 14-15/4/2018,... Thiên tai từ đầu năm đã làm 75 người chết và mất tích, 48 người bị thương; 509 nhà bị đổ, sập và 12.571 nhà bị hư hại, tốc,..; tổng thiệt hại về kinh tế ước tính trên 868 tỷ đồng.

 Ông Trần Quang Hoài, Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai báo cáo về tình hình thiên tai tại cuộc họp

Theo Ông Hoàng Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, hiện nay hình thành nhiều hình thái thời tiết nguy hiểm ảnh hưởng đến nước ta, cụ thể ngày 16/7/2018, vùng áp thấp trên vùng biển phía Nam vịnh Bắc Bộ đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới (ATNĐ), ngoài ra, trên vùng biển Đông Bắc đảo Lu-dông (Phi-líp-pin) xuất hiện một ATNĐ, dự báo đêm 16/7, ATNĐ sẽ đi vào phía Bắc biển Đông, di chuyển nhanh theo hướng Tây và có khả năng mạnh lên thành bão. Đồng thời khu vực Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế có mưa vừa, mưa to đến rất to có khả năng gây ra lũ, lũ quét, sạt lở đất.

Ông Hoàng Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia báo cáo tại cuộc họp 

Hiện nay, xuất hiện đồng thời hai ATNĐ: 01 ATNĐ hoạt động gần phía Nam vịnh Bắc Bộ, cách bờ biển các tỉnh từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh khoảng 120-150km. Đồng thời trên vùng biển Đông Bắc đảo Lu-dông (Phi-líp-pin) xuất hiện 01ATNĐ. Dự báo, sáng sớm mai ATNĐ sẽ đi vào biển Đông, di chuyển nhanh theo hướng Tây; đến sáng ngày 18/7 có khả năng mạnh lên thành bão trên khu vực phía Đông vịnh Bắc Bộ; Dự kiến sẽ đổ bộ vào các tỉnh Bắc Bộ trong chiều tối và đêm ngày 18/7.

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: Từ nay đến cuối năm là thời kỳ trọng điểm phòng chống thiên tai trên khắp các vùng miền cả nước với xu thế diễn biến thiên tai gần đây rất phức tạp. Công tác dự báo, cảnh báo cần được chú trọng, cần tham khảo thêm dự báo của các cơ quan dự báo nước ngoài và xây dựng cả kịch bản khi dự báo sai. Thời gian tới, công tác PCTT cần tập trung đối với các tỉnh miền núi phía Bắc, theo dõi các điểm sạt trượt tại khu vực này; thực hiện kiểm tra các điểm xung yếu đê; xây dựng phương án phân lũ; chú trọng công tác vận hành 33 hồ chứa, ưu tiên đảm bảo vận hành tối đa hồ chứa Sơn La và hồ chứa Hòa Bình, cử đoàn công tác đi kiểm tra hệ thống hồ chứa; đảm bảo an toàn trên biển cho ngư dân.

Bộ trưởng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại buổi họp

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp: Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống thiên tai, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản, đề nghị các bộ, ngành, địa phương trước mắt tập trung triển khai các biện pháp ứng phó với áp thấp nhiệt đới gần bờ, áp thấp nhiệt đới ngoài biển Đông có khả năng mạnh lên thành bão dự kiến đổ bộ vào các tỉnh miền núi phía Bắc.

Phó Thủ tướng đánh giá, năm nay thời tiết, thiên tai diễn biến rất phức tạp, bất thường không chỉ ở Việt Nam mà còn thế giới. Tình hình đó đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng, tài sản của người dân, Nhà nước; ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng  phát biểu kết luận cuộc họp

Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đã lần đầu tiên tổ chức Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống thiên tai; sau Hội nghị, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 18/6/2018 giao các bộ, ngành, địa phương triển khai các giải pháp toàn diện cho công tác phòng, chống thiên tai. Thủ tướng đã ban hành Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 13/7/2018 về công tác phòng chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh miền núi.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, công tác phòng chống thiên tai trong thời gian qua còn nhiều hạn chế, bất cập. Chính quyền, người dân ở một số vùng, địa phương có tư tưởng chủ quan với công tác phòng chống thiên tai, chỉ khi xảy ra sự cố thiên tai mới tập trung ứng phó; công tác dự báo thiên tai, lũ bão trong thời gian qua đã được thực hiện tốt hơn, nhưng một số vấn đề cần dự báo vẫn còn khó khăn, chưa đáp ứng được yêu cầu như: Dự báo khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ ống, lũ quét... gây khó khăn trong công tác ứng phó với thiên tai.

Hệ thống công trình phòng chống thiên tai như hồ đập, đê sông, đê biển... vẫn còn tồn tại một số bất cập, hạn chế. Nhiều hệ thống đê còn nhỏ, thiếu cao trình chống lũ; phần lớn đê biển mới chống được bão cấp 10, trong khi các cơn bão lớn diễn biến bất thường do biến đổi khí hậu... Đặc biệt nhiều vị trí đê điều, hồ chứa bị sự cố, xung yếu nhưng chưa đủ nguồn lực để khắc phục nên tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn (244 km đê có nguy cơ bị tràn, 750 km đê có nguy cơ bị sự cố, 700 hồ chứa hư hỏng, xung yếu…)

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự chủ động thực hiện chức năng được phân công về công tác phòng chống thiên tai.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng nêu rõ: Từ nay đến cuối năm 2018, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai phối hợp với Uỷ ban Ứng phó với sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn và các bộ, ngành thành lập ngay các đoàn kiểm tra trực tiếp ở địa phương, đặc biệt là những nơi chịu ảnh hưởng lớn bởi thiên tai, tập trung kiểm tra các phương án phòng chống thiên tai; phương tiện tìm kiếm cứu nạn; công tác an toàn hồ đập, nhất là những đập thủy điện yếu, xây dựng lâu năm, nhằm giảm thiểu thiệt hại về tính mạng, tài sản của người dân;

Để làm được việc này, Phó Thủ tướng đề nghị ban, các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc triển khai Nghị quyết 76/NQ-CP năm 2018 về công tác phòng, chống thiên tai; Chỉ thị 19/CT-TTg năm 2018 về công tác phòng tránh lũ ống, lũ quét, sạt lở đất; Nghị quyết 120/NQ-CP về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu...

Phó Thủ tướng cũng lưu ý các địa phương nhanh chóng khắc phục hậu quả mưa lũ xảy ra tại các tỉnh miền núi phía Bắc từ ngày 23-26/6 vừa qua. Nhấn mạnh công tác bảo đảm an toàn cho người dân là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, nhất là người dân vùng dễ xảy ra thiên tai, lũ ống, lũ quét, Phó Thủ tướng yêu cầu các đoàn kiểm tra tập trung kiểm tra các phương án về ứng phó với thiên tai của chính quyền địa phương, phương án sơ tán người dân tại các vùng có nguy cơ thiệt hại...; Phó Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ đôn đốc Bộ Tài chính xem xét, thực hiện bố trí kinh phí kịp thời để xử lý cấp bách các công trình đê điều, hồ chứa bị sự cố trong bão, mưa lũ năm 2017; bố trí kinh phí từ nguồn dự phòng ngân sách 2018 để hỗ trợ các tỉnh miền núi phía bắc bị thiệt hại do lũ quét, sạt lở đất từ ngày 23-26/6/2018; bố trí kinh phí xây dựng trung tâm điều hành phóng, chống thiên tai cấp quốc gia; hoàn thành trong năm 2020.